vrijdag 28 september 2012

Advocaat versus Rechter


Het eerste wat mij opviel was zijn dure streepjespak. Daarna zijn houding. Die was zelfverzekerd en charismatisch, maar niet arrogant. Toen hij begon met praten viel me ook op dat hij dat gewend was te doen. Een duidelijke, heldere stem met veel overtuigingskracht en een vleugje charme. Hier en daar een lach tussen zijn verhaal door. Voordat hij opstond hadden mijn buurvrouw en ik hem al in het oog gekregen. ‘Dat is de advocaat’, had ik naar haar gefluisterd. Ze was het me eens.

Een wereld van verschil met de man die eerst aan het woord kwam. Echt een voorbeeld van een doorgewinterde vakman. Met zijn brilletje en zijn minder extravagante pak viel hij niet zo op als de advocaat. Ook zijn houding was anders, meer naar de achtergrond. Hij was weliswaar aanwezig maar rustig, ja, haast wat statisch. Zijn stem was niet zo levendig als die van de advocaat, hij haalde er ook niet veel trucjes mee uit: monotoon bedachtzaam en weloverwogen was zijn verhaal. ‘Als hij geen rechter is dan verklaar ik mijn mensenkennis tot zero efficiĆ«nto’, grapte mijn buurvrouw.

Laten we eerlijk zijn. Verreweg de meeste rechtenstudenten willen later advocaat worden. Waarom? Waar ligt de aantrekkingsfactor in het beroep? Hoezo is het beroep van raadsman populairder dan de andere twee togaberoepen: rechter en officier van justitie? Zijn het de Italiaanse maatpakken die lokken? De mooie auto’s? Dromen over een vrijstaand huis? Misschien wel. Voor een deel ligt het antwoord ook in het feit dat een advocaat in principe meer vrijheid heeft dan een rechter en een officier van justitie. Hij kan gaan en staan waar en met wie hij wilt.
De rechter is onafhankelijk en onpartijdig maar werkt wel vanuit een organisatie en krijgt een vast loon. Ook de officier van justitie krijgt een vast loon en werkt voor de overheid: het Openbaar Ministerie (OM). De advocaat kan daarentegen zijn eigen kantoor beginnen.

Wat spreekt jou het meest aan? Wat past bij jou? Voor het gemak besloot ik dat officier van justitie en advocaat wel met elkaar te vergelijken zijn. In principe moeten ze allebei hetzelfde doen: de rechter overtuigen van hun gelijk. Alleen doet de officier van de justitie dat voor het algemeen belang van de maatschappij en de advocaat kiest de kant van zijn cliƫnt. Advocaat en rechter zijn twee heel verschillende beroepen die dan ook twee verschillende type mensen aanspreken.
Om dit verschil wat te laten zien en tot onze verbeelding te spreken had het ULC een college georganiseerd waarin deze twee beroepen letterlijk aanwezig waren. Het was geweldig, stiekem zelfs grappig, om twee uitersten naast elkaar te zien. Beiden betoogden over waarom hun beroep zo leuk is. Ik neig naar de advocatuur. Maar uiteindelijk hebben we allemaal dezelfde toga aan!