Het zal niemand ontgaan zijn: Osama Bin Laden is dood. Deze kwestie is al in de nodige actualiteiten aan bod gekomen, maar ik vond vandaag nog een interessant stuk over deze kwestie in het Brabants Dagblad gerelateerd aan mijn master. Dit wilde ik jullie natuurlijk niet onthouden. Het ging om de internationaal rechtelijke kwestie: 'Is het legaal wat de Amerikanen hebben gedaan?'. Kortom: Is de handeling van de Amerikanen wel in lijn met de internationaal rechtelijke regelgeving?
Volgens hoogleraren zijn er drie mogelijkheden om naar deze kwestie te kijken.
1. Amerika maakt inbreuk op de soevereiniteit van Pakistan en handelt dus in strijd met het internationale recht. Elk land heeft immers recht op respect voor zijn soevereiniteit wat vervat is in het VN Handvest als het concept territoriale integriteit. Hierop kan echter een uitzondering worden gemaakt als Pakistan Amerika om hulp had gevraagd om Osama Bin Laden te arresteren, omdat zij daartoe niet bereid of capabel waren. Dit lijkt echter niet aan de orde, want Amerika heeft op eigen houtje geopereerd, ondanks dat er in Pakistan ook dankbare geruchten de ronden doen. Het belangrijkste motief van de Amerikanen om de informatie niet aan Pakistan bekend te maken is het vluchtgevaar van Osama Bin laden. Pakistan zou dus een rechtsgang naar het Internationale Hof kunnen maken, al is Amerika geen partij bij dit Verdrag en zal het de rechtsmacht van het Hof ook niet accepteren.
2. Daarnaast is er een mogelijkheid dat Amerika zich zou kunnen beroepen op zelfverdediging. Een van de uitzonderingsgronden voor het gebruik van geweld onder het VN Handvest. Ook deze vlieger gaat niet op, al zijn er geruchten die laten horen dat Osama verschillende malen heeft laten horen dat hij nieuwe aanvallen zou willen plegen op de VS. Niet aan alle criteria voor zelfverdediging is voldaan. Het moet namelijk gaan om een onmiddellijke en concreet aantoonbare dreiging van een aanval. Hieraan werd kort na 11 september 2001 wel aan voldaan, omdat niemand wist wat er precies te gebeuren stond. Als de bewijzen echter zeer eenduidig en hard zijn, mag er geanticipeerd worden op de aanval, ook wel anticiperende zelfverdediging genoemd (voordat er daadwerkelijk een aanval is geweest). Deze voorwaarden zijn ook niet vervuld met deze geruchten en ook dit gaat niet op. Men kan dus concluderen dat dit ook tegen het internationale recht indruist.
3. Dan is er nog de derde mogelijkheid van vergelding voor de gepleegde aanslag. Dit recht bestaat wel, maar ook hieraan zijn regels verbonden. Het moet dan gaan om een opsporing en arrestatie aan de zijde van Pakistan, waarbij zij de steun inroepen van Amerika (voor of achter de schermen) gevolgd door een uitleveringsverzoek en berechting. Dit had op papier moeten gebeuren, maar een eerlijk en effectief proces was moeilijk te realiseren geweest. Als het proces kort zou duren zou het niet aan de procedure regels kunnen voldoen en bij een lang proces zou de dreiging van aanvallen niet uit de lucht zijn. Deze methode is ook niet gevolgd en hier druist Amerika alweer tegen het internationale recht in.
Men kan dus concluderen dat Amerika zich niet aan het internationale recht heeft gehouden en illegaal is. Toch kan deze actie wel als legitiem worden aangemerkt. Het belangrijkste argument is dat Amerika er 10 jaar lang alles aan heeft gedaan om Bin Laden te pakken te krijgen terwijl de medewerking ter plaatse vaak afwezig was.
Ik ben benieuwd of dit nog een staartje gaat krijgen!