zaterdag 24 september 2011

De snede in haar vingers

Via een zuinige e-mail vernam ik het nieuws dat de master 'Grondslagen van het Recht' per september 2012 zal verdwijnen. Kurt Vonnegut, schrijver van het briljante boek 'Slaughterhouse five' zou zeggen ''so it goes''. Ik kan hiermee niet volstaan.

Als wijze masterstudent kan ik nu terug reflecteren op hetgeen ik tijdens de bachelor gevolgd heb. Drie vakken heb ik met veel plezier gehad, enkele vond ik prima, andere waren zozo en één of twee vakken hebben me gehinderd. So it goes. De vakken waarvan ik het meest genoot waren Rechtsgeschiedenis, Rechtsfilosofie en Comparative Constitutional and Administrative law. In dezelfde periode volgde ik de minor kunstfilosofie die ik op een vak na niet heb kunnen afronden. So it goes.

De kracht achter deze vakken lag in de diepe, filosofische en waarderende capaciteiten die van een jonge student gevraagd konden worden. Rechtsgeschiedenis en Rechtsfilosofie zijn beiden zo evident, zo de wortels van het recht, dat men zich afvraagt waarom het niet verplichte eerstejaarsvakken zijn. Men moet toch eerst weten hoe te schakelen, wanneer te gassen, waarom te kijken voordat men in de wagen 120 gaat rijden (niet dat ik dit weet, het rijbewijs heb ik na 20 lessen laten doodbloeden. So it goes) ? Een jonge knaap van het gymnasium moet toch eerst weten hoe en waarom die gele Kluwer Collegebundel tot stand is gekomen?

En nu verdwijnt de laatste daadwerkelijke academische juridische master! Waar het brein dagen de tijd had te denken over moeilijke kwesties als de 'bonae fidei', theoriën van Rawls, Bentham, Sterling-Folker en andere filosofische twistpunten. Maar neen. Het is terug naar het onbegrensd vertrouwen in de praktijk, de oefening en de gortdroge jurisprudentie. Ook in de politiek wordt er geen belang meer toegekend aan historie & filosofie. Wie ondervraagd nu een filosoof om de Griekenland kwestie op te lossen? Geen hond.

Studenten lezen niet of nauwelijks en in een epoque waar ze nimmer alleen hoeven te zijn; waarom zouden ze? Maar wie de lezingen van de Grote Denkers nooit tot zich heeft genomen kan zelden tot een waarheid komen simpelweg omdat het fundament van die waarheid ontbreekt.

Zowel de student als de universiteit zijn hoog in de wolken. Maar wat zal er gebeuren met hen als ze realiseren dat ze helemaal niet weten te vliegen?

Dan valt men ten gronde, dood. So it goes.